Otellerde yangın denetimini kim yapar? Belediyeler mi bakanlık mı?

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Bolu Kartalkaya’daki otel faciasının ardından ilk kez canlı yayında merak edilen sorulara yanıt verdi.

Bolu’da 3 gün önce Kartalkaya Kayak Merkezi’nde bulunan Grand Kartal Otel’de çıkan yangında 78 kişi hayatını kaybetti.

Türkiye’yi yasa boğan facianın sorumluları yargı karşısında..

Diğer yandan yaşanan acı olayla ilgili yetkili kişiler, kamuoyunu bilgilendirmeye devam ediyor.

Kültür ve Turizm, Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, cenazelerin defnedilmesinin ardından konuyla ilgili detaylı açıklamalarda bulunacağını belirtmişti.

Bakan Ersoy, CNN Türk’te yayınlanan Tarafsız Bölge’de Ahmet Hakan’ın sorularını yanıtladı:

“İNSANLAR CENAZELERİNİ ALDIKTAN SONRA KONUŞMAK İSTEDİM”

Bu elim faciada hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyorum. Yaralı vatandaşlarımıza ise acil şifalar temenni ediyorum.

Olayın hemen ardından kriz masasında durumu detaylıca değerlendirdik. O gün bir basın toplantısı öncesinde, Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan basına açıklamalarda bulundu. Bu nedenle ben de süreçle ilgili bir bilgilendirme yapma gereği duydum.

Ne yazık ki 78 canımızı kaybettik. Bir baba olarak, insanların evlatlarını ve yakınlarını kaybetmenin ne demek olduğunu derinden hissediyorum. Bu acı süreçte, henüz cenazeler teslim alınmadan medya kanallarını dolaşıp açıklamalar yapmak istemedim.

Ancak süreçle ilgili bilgi kirliliği oluştuğunu fark edince, bugün yayına çıkarak yaşananları ve soruları yanıtlamaya karar verdim.

“BAKANLIK OLARAK 2 YETKİMİZ VAR”

Öncelikle turizm merkezleriyle ilgili yetki konusunu netleştirmek istiyorum. Peki, turizm merkezi nedir?

Turizm potansiyeline sahip bölgeler, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle turizm merkezi ilan edilir. Bu durum, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na iki önemli yetki devri anlamına gelir.

Birincisi, ilgili bölgenin imar planlarını yapma yetkisi bakanlığa geçer. İkincisi ise, turizm amaçlı kamu arazilerinin tahsis yetkisi bakanlığın sorumluluğuna alınır.

Özetle, turizm merkezi ilan edilmesiyle bakanlık, imar planlama ve kamu arazisi tahsisi konusunda yetki sahibi olur. En temel kazanımlar bunlardır.

“KARTALKAYA’DA İŞ YERİ AÇMAK İÇİN İTFAİYEDEN RAPOR ALMALISINIZ”

Alan sınırlarından da İl Özel İdare yetkili. 2021 öncesi nasıldı? Belediye belgeli oteller vardı, bir de Bakanlık belgeli oteller vardı. Yani hem iş yeri açma hem de turizm işletme belgesi alıyorsunuz. 2021’den itibaren dedik ki biz, “turizm çok büyüyor, sadece belediye belgeli olmasın, bakanlıktan turizm yetkisi alsın” Şimdi belediye belgesi yeterli değil, bakanlık belgesi de alıyor. Güvenilir Turizm belgesinden söz ediliyor. Bizim COVID zamanı geliştirdiğimiz bir sertifikasyondu. Sağlık ve hijyen açısından yapılmış bir sertifikaydı. Yani konunun yangın güvenliği ile bir ilgisi yok.

İş yeri açmak için gerekli belgeleri almak zorundasınız. Kartalkaya’daki il özel idareye başvuruyor. Burada 5. madde itfaiye raporu. İtfaiye müdürlüğünden alacaksınız diyor.

YANGIN YETERLİLİK BELGESİNİ KİM VERİYOR?

Turizm merkezi olsa da olmasa da bir binanın ruhsatlanma ve iskan yetkisi Kültür Bakanlığı’nda değil. Belediye mücavir alanı içindeyse belediyede, dışındaysa il özel idaresindedir.

Yangın yeterlilik belgesini itfaiye verir. İlçe Belediyesi’nin yeterliliği yoksa il belediyesi bu belgeyi verir. Bunların uygunluklarına bakılıyor, uygunsa ruhsat veriyor.

Yangın denetleme yetkisi sadece itfaiyelerde var. Bakanlıklarımız ya da resmi kurumlarımız veremez. Bu yeterlilik sadece itfaiyeden alınmalı.

Yangın yeterlilik belgesini itfaiye dışında hiçbir kurum veremez.

“8 KUSURDAN SONRA RAPORU GERİ ÇEKME GİBİ BİR ŞEY OLAMAZ”

Bolu Belediyesi itfaiyesi raporunda 8 ana kusur çıkmış. Böyle bir eksiklik çıktıktan sonra geri çekme gibi bir şey olamaz. İtfaiyenin, İl Özel İdaresi ve İl Turizm Müdürlüğü’ne durumu bildirmesi gerekiyor. Bununla ilgili maddeler de var. Bence itfaiyenin ilgili kurumlara bunu bildirmesi gerekiyor. Bence bununla ilgili yükümlü. Kanun kısmını bir tarafa bırakıyorum. Vicdani olarak, etik olarak bunu gönüllü şekilde yapması lazım. İl Özel İdare ruhsatı düşürür, kapatma işlemini yapar.

“HER OLAYA YASA ÇIKARAMAZSINIZ”

Bakan Ersoy “Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü’nü doğrudan ilgilendiren bir yasa yok mu?” sorusuna “Her olaya yasa çıkaramazsınız ki” sözleri ile cevap verdi.

“ANA BİNA RİSKLİYKEN, 70 METREKAREYE RAPOR VEREMEZSİNİZ”

Daha da kötü bir şey, belge geri çekiliyor. Onun yerine 70 metrekare bir yere rapor veriyor. Siz talep üzerine gidip tespit yaptınız. Oraya da otelin girişinde. Hani dışarıda deniliyor ya. Ana bina riskliyken oraya da vermemeniz lazım. Binanın genelini görüyorsunuz ama o güvensiz yerin yanında rapor veriyorsunuz. Yangın yetkilendirme belgesini veren kurum, denetimiyle de yetkili. Mevzuatta yetki var ama zorunluluk yok. Hangi periyotta gideceğinizi mevzuat size bakıyor. Yetkisi var ama zorunluluğu yok. Kartalkaya’daki bütün işletmeler, yangın yeterlilik belgesini Bolu Belediyesi İtfaiyesi’nden almış.

“YANGIN AÇISINDAN DENETLEMESİ GEREKEN İTFAİYE”

Bu otelleri yangın açısından denetlemesi gereken de itfaiye. Denetleme yetkisi vardır ancak talep ederse denetler. Talep ederse zorunlu. Denetleme yetkisi verirsen, denetlemeye gidersin. Siz zaten bir işletmenin yangın yeterlilik belgesini veriyorsanız, denetlemekten sorumlu da sizsiniz. Zorunluluk yok. Keyfiyeti itfaiyeye bırakılmış ancak işletme talep ederse denetlemek zorunda. Alanın sorumluluğu İl Özel İdare’de ama bu, itfaiyenin sorumluluklarını kaldırmıyor.

“BİRİNCİL SORUMLULUK İTFAİYEDE”

Biz farklı sebeplerle denetledik, biz turizmle ilgili nicelik veya niteliklere bakıyoruz. Ama denetime gitmeden önce bu otelin dosyasına bakıyorum. Ruhsatı var mı? Biz turizmle ilgili nicelik veya niteliklere bakıyoruz. İtfaiye işi çok teknik bir konu.

Bizim o kontrolörümüzün o yeterliliğe sahip olma şansı yok. Burada birinci sorumluluk, işletmede. Her yeri korumak istiyorsanız, her yere kontrolör koymak durumundasınız. Yüzde yüz başarı sağlamak mümkün değil.

TURİZM BAKANLIĞI NEYE GÖRE DENETLİYOR

Biz farklı sebeplerle denetledik, biz turizmle ilgili nicelik veya niteliklere bakıyoruz. Ama denetime gitmeden önce bu otelin dosyasına bakıyorum. Ruhsatı var mı? Biz turizmle ilgili nicelik veya niteliklere bakıyoruz. İtfaiye işi çok teknik bir konu. Bizim o kontrolörümüzün o yeterliliğe sahip olma şansı yok. Burada birinci sorumluluk, işletmede. Her yeri korumak istiyorsanız, her yere kontrolör koymak durumundasınız. Yüzde yüz başarı sağlamak mümkün değil.

“4 BİN 380 OTEL KAPATILDI”

Yeterlilik belgesi taleplerine büyük bir hassasiyetle yaklaşıyoruz ve bu çerçevede şu ana kadar 4 bin 380 otelin faaliyetini sonlandırdık. Karşılaştırma yapmak gerekirse, son 40 yılda bu sayı yalnızca 100’dü.

Bu süreci kararlılıkla sürdüreceğiz. Standartları yükseltmek adına gerekli tüm düzenlemeleri ve zorunlulukları titizlikle uygulamaya devam ediyoruz.

Son 3 yılda çok yoğun bir çalışma yapıyoruz, bütün belgeleri ısrarlı şekilde istiyoruz. Tamamlayamayanları kapatıyoruz, kapatmaya da devam edeceğiz.

İtfaiye teşkilatı kurmak, İl Özel İdare’den istenecek, orada bir yer gösterilecek. Bu bizim sorumluluk alanımızda değil. İtfaiye’nin yetkisinde.

İş yeri açma çalışma ruhsatı varsa itfaiye raporu da vardır. İş yeri açma çalışma ruhsatının yenilenmesi, itfaiye raporunun da yenilenmiş olduğunu gösteriyor.