Netinternet Haber İnternet Haberciliğinin Doğru Adresi
ABD ve Çin arasında büyük gerilime neden olan ve tüm dikkatleri Pasifik kıyılarına çeviren Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti gerçekleşti.
Çin ve ABD arasındaki Tayvan krizi tırmanıyor.
Gerginliğin son nedeni ise ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti.
Uzak Doğu seyahatine çıkan Pelosi, Çin ile sorunlar yaşayan Tayvan’ı da ziyereti kapsamına aldı.
Bu adım Çin tarafında şiddetle kınanarak sert açıklamalar yapıldı.
Dünya panikle izledi
Malezya’dan hareket eden Pelosi’nin uçağının Tayvan’a yönelmesi ile ise gerilim zirveye çıktı.
Uçuş takip sitesi Flight Radar-24’ün verilerine göre, Pelosi ve beraberindekileri taşıyan “Boeing C-40” tipi askeri uçak, Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’daki Sultan Abdülaziz Şah Havalimanı’ndan ayrıldıktan sonra kuzey istikametinde Güney Çin Denizi’ne ilerlemek yerine Endonezya’nın Borneo Adası üzerinden doğuya, ardından Filipinlerin doğu kıyısını takip ederek kuzeye hareket etti.
ABD ve Çin tarafı bölgedeki askeri varlıklarını alarma geçiridi.
Her iki taraf da olası tehlikelere karşı askeri güçlerine ateş etme serbestisi verdiklerini duyurdu.
Pelosi Tayvan’da
Binlerce kişiyi uçağın rotasını izlemeye kilitleyen gelişmenin sonunda karşılıklı sert ve tehditkar açıklamalar eşliğinde Pelosi’nin bulunduğu uçak Taipei’deki Songşan Havaalanı’na indi.
Uçağı Tayvan’a iniş yapan Pelosi, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda ziyarete ilişkin açıklamada bulundu. Pelosi, Tayvan liderliğiyle görüşmelerinin ortak çıkarları destekleyeceğini vurgulayarak “Singapur, Malezya, Güney Kore, ve Japonya dahil Hint-Pasifik bölgesindeki ziyaretlerimiz ortak güvenlik, ekonomik ve demokratik yönetim odaklıydı.”Tayvan demokrasisini destekleme konusundaki sarsılmaz taahhüd”
Tayvan liderliğiyle görüşmelerimiz, ortağımıza desteğimizi yeniden teyit edip özgür ve açık Hint-Pasifik bölgesini ilerletmek de dahil olmak üzere ortak çıkarlarımızı destekleyecek. Ziyaret, ABD’nin Tayvan’ın demokrasisini destekleme konusundaki sarsılmaz taahhüdünü onurlandırdı.” ifadesini kullandı.Ziyaretin önemine işaret eden Pelosi, “Dünya otokrasi ve demokrasi arasında seçimle karşı karşıya kalırken, ABD’nin 23 milyon Tayvanlıyla dayanışması bugün her zamankinden daha önemli.” değerlendirmesinde bulundu. Pelosi, Tayvan ziyaretinin hiçbir şekilde 1979 Tayvan İlişkileri Yasası ve uzun süredir devam eden ABD politikasıyla çelişmediğine işaret ederek ABD’nin statükoyu değiştirmeye yönelik tek taraflı çabalara karşı çıkmaya devam ettiğini kaydetti.
Çin’den ilk açıklama: Ateşle oynayan kendini yakar
Pelosi’nin ülkeye gelişinin ardından ilk açıklama Çin’den geldi.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada,”Bu davranış, ateşle oynamak gibi, son derece tehlikeli. Ateşle oynayan kendini yakar” ifadelerine yer verildi.
Pelosi’nin Uzak Doğu gezisi
Meclis Başkanı’nın resmi internet sitesinde ziyaret programına ilişkin yayımlanan açıklamada, Singapur, Malezya, Güney Kore ve Japonya’yı kapsayan gezinin durakları arasında Tayvan’a yer verilmemişti.
ABD’den 29 Temmuz’da ayrılarak Hawaii’de mola veren Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyeti, dün Singapur’da, bugün de Malezya’da temaslarda bulunmuştu.
Ziyarette Pelosi’ye, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Gregory Meeks, Gazi İşleri Komitesi Başkanı Mark Takano, Yollar ve Araçlar Komitesi Başkan Yardımcısı Suzan DelBene, İstihbarat Daimi Özel Komitesi üyesi Raja Krishnamoorthi ve Silahlı Kuvvetler Komitesi ile Dış İlişkiler Komitesi üyesi Andy Kim eşlik ediyor.
Tayvan’ı ziyaret edeceği iddiası gerilime sebep olmuştu
Pelosi’nin gezi kapsamında Tayvan’ı ziyaret edeceğine ilişkin söylentiler, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep olmuştu.
Çin Savunma Bakanlığı, geçen hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi’nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve “Pelosi Tayvan’ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak.” ifadesini kullanmıştı.
Karşılıklı sert açıklamalar
Çin Dışişleri Bakanlığı da olası ziyaretle ilgili, “Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Olası ziyaret nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artmıştı.
ABD donanmasının Pasifik’teki 7. filosuna bağlı görev yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur’dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi’ne doğru hareket etmişti.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası’nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.
Nisanda planlanan ziyaret iptal edilmişti
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” ilkesinin tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada’yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997’de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
