Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya görevden alındı

Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, görevinden alınarak yerine yardımcısı Murat Uysal atandı. Uysal, ilk açıklamasında “Para politikası araçlarını bağımsız şekilde uygulamaya devam edeceğim. Hedefler doğrultusundaki politikalarla ilgili iletişim kanallarının en üst düzeyde kullanacağım” mesajını verdi. 2021’de görev süresi dolacak olan Çetinkaya’nın sürpriz bir kararla görevden alınmasının hem muhalefetten hem de ekonomistlerden sert tepki geldi.
Cumhurbaşkanı Kararı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya görevinden alınarak, yerine Başkan Yardımcısı Murat Uysal atandı.
Karara göre, Murat Çetinkaya 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 35’inci maddesi ile 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 2’nci maddesi gereğince görevden alındı. Bu suretle boşalan TCMB Başkanlığına, kurumda Başkan Yardımcılığı görevini yürüten Murat Uysal getirildi. Atamanın ardından TCMB’den yapılan duyuruda, Merkez Bankası Başkanlığına atanan Uysal’ın, 9 Haziran 2016 yılından bugüne kurumda Başkan Yardımcılığı yaptığı hatırlatıldı.
Duyuruda, şu ifadelere yer verildi: “Başkan Murat Uysal yaptığı ilk açıklamada, bankamızın kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde temel amacı olan fiyat istikrarını sağlamaya odaklı para politikası araçlarını bağımsız bir şekilde uygulamaya devam edeceğini belirtti. Yeni dönemde fiyat istikrarı ve finansal istikrar hedefleri doğrultusunda uygulanacak politikalar ile ilgili iletişim kanallarının en üst düzeyde kullanılacağını belirten Uysal, bu çerçevede önümüzdeki günlerde bir basın toplantısı düzenleyecektir.”
Merkez Bankası Başkanlığı görevine getirilen Murat Uysal, kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından ilk mesajını paylaştı. Uysal “Fiyat istikrarını sağlamaya odaklı para politikası araçlarını bağımsız şekilde uygulamaya devam edeceğim. Hedefler doğrultusundaki politikalarla ilgili iletişim kanallarının en üst düzeyde kullanacağım” açıklaması yaptı.
MURAT UYSAL KİMDİR?
1971 yılında İstanbul’da doğan Murat Uysal, Galatasaray Lisesi’nin ardından İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi (İngilizce) İktisat Bölümünden mezun oldu. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü Bankacılık Anabilim dalında yüksek lisans yaptı.
Murat Uysal, 2016 yılında Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı’na atanmıştı.
Meslek hayatına 1998 yılında bankacılık sektöründe başlayan Uysal, 2007-2011 tarihleri arasında Türkiye Halk Bankasında Para ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanı olarak görev yaptı. 2011 yılı Kasım ayından itibaren de Türkiye Halk Bankasında Hazine Yönetimi’nden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüttü. Eş zamanlı olarak, 2008-2010 yılları arasında Halk Yatırım A.Ş. Denetim Kurulu üyesi, 2011 yılında Halk Portföy A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi, 2012-2014 yılları arasında Halk Portföy A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı, Nisan 2015 – Nisan 2016 tarihleri arasında Halk Leasing Finansal Kiralama A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi görevlerini yürüttü. 2014 yılı Mart ayından itibaren ise Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürdü.
Murat Uysal, 9 Haziran 2016 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı’na atandı.
MURAT ÇETİNKAYA KİMDİR?
1976 yılında doğan Murat Çetinkaya, Boğaziçi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü ve çift anadal programı kapsamında aynı Üniversitenin Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümünden mezun oldu. Bankacılık hayatına Albaraka Türk Katılım Bankasında başlayan Çetinkaya, uluslararası bankacılık ve hazine alanlarında çeşitli görevlerde bulundu.
Görev süresi 2021’de dolması planlanan Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, Cumhurbaşkanlığı kararıyla görevden alındı.
2003 yılından itibaren kariyerine Türkiye Halk Bankasında devam eden Çetinkaya, Uluslararası Bankacılık ve Yapılandırılmış Finansman Daire Başkanı ve sonrasında Uluslararası Bankacılık ve Yatırımcı İlişkilerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu dönemde aralarında Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin de bulunduğu Bankanın çeşitli iştiraklerinde, Yönetim Kurulu Üyesi olarak da görev aldı.
Çetinkaya 2008 yılından, Başkan Yardımcılığına atandığı tarihe kadar, Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş.’de Hazine, Uluslararası Bankacılık ve Yatırım Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı.
29 Haziran 2012 tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı görevine atanan Murat Çetinkaya, 20 Nisan 2016 tarihinde ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığına atandı.
KARARA İLK TEPKİ CHP’DEN
Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın görevinden alınarak, yerine Başkan Yardımcısı Murat Uysal’ın atamasına ilk tepki CHP’den geldi. CHP Sözcü Faik Öztrak Twitter’dan yaptığı açıklamada “Bunu da gördük. Bağımsız TCMB’nin Başkanı, Cumhurbaşkanı tarafından kurumsal hedeflere ulaşılamaması gerekçesiyle bir gece yarısı görevden alındı. Bunu yapanlar bizim ekonomi yönetimimize güvenin deme hakkını kaybetmiştir. TCMB Sarayın elinde tutsaktır nokta” ifadelerini kullandı.
Karara bir tepki de İYİ Parti’den geldi. Eski Merkez Bankası Başkanı da olan İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Durmuş Yılmaz, Twitter’dan yaptığı açıklamada “Yukarıda belirtilen hususlar dışında, kendisi istifa etmediği sürece, Başkanın görevden alınması mümkün değildir. Bu güvence MB bağımsızlığının ayrılmaz bir parçasıdır. Uygulamadan da görüleceği üzere bu hususun yasada yazması gerekli koşuldur” dedi.
Yılmaz’ın açıklamaları kısaca şöyle:”Madde 27- Başkanlık görevi, özel bir kanuna dayanmadıkça Banka dışında teşrii, resmi veya özel herhangi bir görev ile birleşemez. Bundan başka Başkan, ticaretle uğraşamayacağı gibi, bankalar ve şirketlerde de hissedar olamaz. Hayır dernekleri ile amacı hayır, sosyal ve …
Madde 28- … Başkan (Guvernör) ancak, 27 nci maddedeki yasakların gerçekleşmesi ve bu Kanunla kendisine verilen görevlerin devamlı surette ifasını imkansız kılacak durumların ortaya çıkması hallerinde, atanmasındaki usule göre görevinden af olunabilir.
Yukarıda belirtilen hususlar dışında, kendisi istifa etmediği sürece, Başkanın görevden alınması mümkün değildir. Bu güvence MB bağımsızlığının ayrılmaz bir parçasıdır. Uygulamadan da görüleceği üzere bu hususun yasada yazması gerekli koşuldur.
Yeterli koşul ise bu düzenlemenin siyasetçi tarafından içselleştirilmesidir. İçselleştirme de zamanla ortaya çıkacak kültürel birikimle olur. Ülkemiz de eksik olan budur. Kredibilite ve kurumsal kimlik inşası böyle olur.
FED, ECB gibi kurumsal kimliği güçlü MB larında görev değişikliğinin nasıl yapıldığını biliyoruz. Önce aday isimleri ortaya çıkıyor, toplum şöyle veya böyle görüş bildiriyor ve nihayet , üç aylık bir geçiş süresinde, atamaya yetkili makam bir isimle ilgili kararını açıklar.
Süreç şeffaftır, belirsizlik yoktur, piyasa açısından sürpriz yoktur. Bu da o topluma düşük enflasyon, yüksek büyüme ve güçlü istihdam ve refah olarak döner. Ülkemizdeki uygulamayı bu açıdan değerlendirebilirsiniz.”
2021’de görev süresi dolacak olan Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın sürpriz bir kararla Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından görevden alınmasının ardından ekonomistler Dr. Mahfi Eğilmez ile Mustafa Sönmez’den de tepkiler geldi.
EKONOMİSTLERDEN DE TEPKİ: BAŞKAN DEĞİL HEDEF YANLIŞTI
Twitter’den sürpriz kararı eleştiren Eğilmez “TCMB Başkanı, kurumsal hedeflere ulaşamadıkları gerekçesiyle görevinden alındı. Hedef yanlıştı. Maliye politikası, para politikası hedefinin tam tersi bir hedefe yönelmişti. Bu koşullar altında hedefin tutması zaten mümkün değildi” ifadelerini kullandı.
İktisatçı-yazar Mustafa Sönmez de Murat Çetinkaya’nın Merkez Bankası Başkanlığı’ndan alınmasını sert sözlerle eleştirdi. Twitter’dan açıklama yapan Sönmez “TCMB bşk istifa ettirilmiş. Gerekçe enflasyonda başarısızlık. Enflasyonun iki kaynağı, 1-Çöken tarım, gıda arz eksikliği; 2-Güven kaybıyla kaçan dış sermayedar ve dövizde tırmanışla maliyetlerin artması. Bunlar, rejimin başarısızlıkları. İstifa ettirilmesi gereken rejim. TCMB ne yapsın?” ifadelerini kullandı.
REUTERS: ERDOĞAN İSTİFASINI İSTEDİ, ÇETİNKAYA REDDETTİ
Sürpriz karara tepkiler sürerken Reuters, Merkez Bankası haberini “Türkiye, Merkez Bankası Başkanı’nı Cumartesi günü görevden aldı” sözleriyle duyurdu.
Türk hükümetinden isminin verilmesini istemeyen iki yetkilinin görüşlerine dayandırdığı haberinde Reuters, kaynaklardan birinin şu sözlerine yer verdi: “Son dönemde ekonomiden sorumlu bakanlarla Merkez Bankası başkanının arasındaki fikir ayrılıkları derinleşmişti.”
Diğer bir kaynağa göre ise “Cumhurbaşkanı ve Maliye Bakanı, Çetinkaya’nın istifa etmesini istedi, ancak Çetinkaya Merkez Bankası’nın bağımsız olduğunu hatırlatıp istifa etmeyi reddetti” dediğini söyledi.