Emeklilikte Yaşa Takılanlara ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
EYT olarak bilinen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Kabul edilen maddelere göre, 8 Eylül 1999 tarihi dâhil olmak üzere, 9 Eylül 1999’dan önceye sigortalılık süresini mevcut mevzuata göre götürebilen her çalışan artık yaş şartına bağlı olmaksızın emekli olabilecek.
Her bir çalışan emekliliği hak edip emekli olduktan sonra aynı iş yerinde on gün içerisinde tekrar işe başlamadığı takdirde kanun teklifi bünyesinde yaklaşık 500 TL desteklemeyi Hazine üstlenecek.
Emekliliği hak eden taşerondan işçi kadrosuna geçen çalışanlar isteğe bağlı olarak emekli olabilecek ya da çalıştıkları işyerinde çalışabilme imkânına sahip olabilecekler.
EYT’DEN KAÇ MİLYON KİŞİ YARARLANACAK?
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 28 Aralık 2022’de EYT konusunda yaptığı açıklama doğrultusunda 8 Eylül 1998 öncesi sistemde bulunan 4A, 4B, 4C’li toplam sigortalı sayısının 4 milyon 787 bin 297 olduğunu söyleyen Elitaş, “Bunların arasında 2023 yılı içinde emekli olacak sigortalı sayısı 2 milyon 246 bin 378; yaş hariç diğer şartları ileride dolduracak sigortalılar 2 milyon 540 bin 919.” dedi.
Yaklaşık 5 milyon kişinin yüzde 50’ye yakın kısmının 2023’te EYT düzenlemesinden yararlanacağını belirten Elitaş, 4A kapsamında olanların 1 milyon 661 bin, 4B kapsamında olanlar 88 bin 626, 4C kapsamında olanların ise 496 bin 151 kişi olduğunu aktardı.
Tahminlere göre, 4A kapsamında 1 milyon 661 bin kişinin önemli bir kısmının, 2017’de taşerondan kadroya geçenler olduğunu anlatan Elitaş, “Şu andaki rakam 750 bin civarında. Bunların ne kadarının EYT’li olduğu konusunda belediyelerde oldukları için tam fikir sahibi değiliz. Belediyelerde 400 bin, kamuda da yaklaşık 300 bin civarında taşerondan kadroya geçen var. Şahıslar adına yapılan simülasyonda 2 milyon 246 bin kişi içinde ne kadarının, taşerondan kadroya geçenler kapsamında olduğunu ayırmak biraz zor.” ifadelerini kullandı.
EYT kapsamındaki 2 milyon 246 bin kişinin cinsiyet dağılımını paylaşan Elitaş, “4A kapsamında 279 bin 261 kadın, 1 milyon 382 bin 340 erkek çalışanımız var. 4B kapsamında yani Bağ-Kur’lu olanlar; 10 bin 645 kadın, 77 bin 981 erkek. 4C kapsamında kamuda çalışanlara baktığımızda 187 bin 933 kadın, 308 bin 218 erkek.” dedi.
“MART AYINDAN İTİBAREN AYLIKLARINI ALACAKLAR”
EYT kapsamındakilerin ortalama yaşının 48 olduğunu dile getiren Elitaş, “Teklifin, gelecek hafta salı günü Genel Kurulda görüşmelerine başlayacağız. Muhtemelen aynı gün yasalaştırırız. Cumhurbaşkanı’mız en yakın zamanda Resmi Gazete’de yayımlarsa muhtemelen mart ayı içinde SGK bunların emeklilik işlemlerine başlamış olacak.
Mart ayından itibaren aylıklarını alacaklar. Aylık bağlama belki teknik nedenlerden dolayı gecikebilir. 20 gün sonra aldı diyelim, bir önceki ayı toplu olarak alacak. Ödemelerde gecikme olmasına rağmen hak kaybını getirilmiyor.” bilgisini verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 28 Aralık 2022’de EYT konusunda “Yaş kısıtı olmayacak.” dediği andan itibaren vatandaşların büyük bir kısmının borçlanma yapmak için 28-29-30-31 Aralık’ta SGK’ye müracaat ettiğini anımsatan Elitaş, “Bu 4 günlük süre içinde 1 milyon 100 bin kişi SGK’ye müracaat ederek borçlanma için tahakkukta bulundu.
4 gün içinde tahakkuk 44 milyar lira ama tahsilat olmadı. Şubat ayının sonuna doğru ödemelerini gerçekleştirmiş olacaklar. 4 milyon 787 bin kişi içinde ‘Biz Emeklilikte Yaşa Takıldık’ diyen bir kesim, ‘Bizi hemen emekli edin.’ diyor ama taşerondan kadroya geçen 750 bin kişi de ‘Emekli olmak istemiyoruz.’ diyor.” ifadelerini kullandı.
“KILIÇDAROĞLU, 10 AYLIK OLAN TORUNU DURU’YU SİGORTALI OLARAK ÇALIŞTIRMIŞ”
Süleyman Demirel’in Başbakan, Mehmet Moğoltay’ın Çalışma Bakanı olduğu 20 Şubat 1992’de kanun çıkarıldığını, 55 yaş şartının kaldırıldığını hatırlatan Elitaş, şöyle devam etti:
“O dönemde 21 Ekim 1992’de ‘Yaş yükselmezse bu karadelik büyüyor, bu gidişle emeklilere maaş bile ödememiz mümkün değil.’ Kanunun çıkışından 8 ay sonra. Kim söylüyor bunu? Sayın Kemal Kılıçdaroğlu. O zaman SSK Genel Müdürü. 14 Mayıs 1994, ‘100 trilyon borcu olan SSK’yi ancak geç emeklilik kurtarır. Bu durumda 60 yaş şart.’ Bunu da Sayın Kemal Kılıçdaroğlu söylüyor. 29 Ocak 1998, ‘Emekli sayısı her yıl yüzde 3,5 artıyor.
Emeklilik yaşı 80 de olsa SSK kurtulamaz. Ekonomik önlemler alınmalı.’ Bunu da Kemal Kılıçdaroğlu söylüyor. Kanun, Eylül 1999’da çıkıyor yani yaklaşık 1,5 yıl sonra Sayın Kemal Kılıçdaroğlu, SSK Genel Müdürüyken bunu yapıyor. Sayın Kılıçdaroğlu, 1999’da SSK Genel Müdürü.
Sayın Kılıçdaroğlu bürokratken gerçeklerle bakarken, rakamlarla yüzleşirken böyle bir düzenlemenin yapılmasının şart olduğunu söylemiş. Şimdi yine o günlere bakıyoruz. Sayın Kılıçdaroğlu, 1997’de Çalışma Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı yaptığı dönemde 10 aylık olan torunu Duru’yu sigortalı olarak çalıştırmış.”
CHP milletvekillerinin, Elitaş’ın sözlerine tepki göstermesi üzerine AK Parti ile CHP milletvekilleri arasında tartışma çıktı.
Karşılıklı laf atmaların sürmesi üzerine Elitaş, kendisine tepki gösteren CHP milletvekillerine, “Niye alınganlık gösteriyorsunuz? Gerçekler sizi neden rahatsız ediyor? Gerçekler o kadar acı ki ayağa zıplatıyor.” karşılığını verdi.
Yaklaşık 9 saat süren teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddelerinin görüşmelerine geçildi.