En düşük memur maaşının 22 bin liraya çıkartılması, emekli aylıklarına yüzde 25 zam yapılması düzenlemelerini de içeren kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Memur maaşı ve emekli aylığı, ocak ve temmuz dönemi olmak üzere yılda iki kez belirleniyor.
Asgari ücrete yapılan yüzde 34’lük artıştan sonra 4 milyon memur ve 16 milyon emekli olmak üzere 20 milyon kişi yeni maaş zammına odaklanmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, daha önce en düşük memur emekli maaşının 22 bin lira olacağını belirtmiş ve diğer ücretlerde de alım gücünü gözeten artışların gerçekleştirileceğin sözünü vermişti.
AK Parti’nin hazırladığı ve maaşlara zam oranını içeren torba kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçti.
6 Şubat 2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi.
Bu kapsamda 2023 temmuz ayından yıl sonuna kadar 6 ay süre ile geçerli olacak maaş artış oranı da böylece netliğe kavuştu.
Memur maaşı
Komisyondan geçen teklife göre, en düşük memur maaşı 22 bin 17 TL olacak. Memura seyyanen 8 bin 77 TL ödeme yapılacak.
Memurların maaş tablosu
Görev – Derece – Ocak 2023 –Temmuz 2023
Öğretmen – 9/1 – 15 bin 793 lira – 26 bin 654 lira
Başkomiser – 3/1 – 20 bin 873 lira – 32 bin 626 lira
Polis Memuru – 3/1 – 18 bin 235 lira – 29 bin 525 lira
Uzman Doktor – 1/4 – 39 bin 872 lira – 54 bin 959 lira
Hemşire – Lisans – 5/1 – 15 bin 611 lira – 26 bin 440 lira
Mühendis – ¼ – 21 bin 295 lira – 33 bin 122 lira
Profesör – ¼ – 34 bin 57 lira – 48 bin 124 lira
Araştırma Görevlisi – 7/1 – 20 bin 139 lira – 31 bin 763 lira
Vaiz – ¼ – 16 bin 615 lira – 27 bin 620 lira
Avukat – ¼ – 19 bin 968 lira – 31 bin 562 lira
Genel Müdür – 1/4 – 38 bin 751 lira – 53 bin 628 lira
Kaymakam – 1. Sınıf -4/1- 36 bin 724 lira – 50 bin 899,76 lira
Şube Müdürü – Lisans -¼- 20 bin 724 lira – 32 bin 451 lira
Pratisyen Hekim -8/1 – 18 bin 861 lira – 30 bin 818,14 lira
Teknisyen -Lise-11/1 – 13 bin 142 lira – 23 bin 238 lira
Memur -Lisans-9/1 – 12 bin 632 lira – 22 bin 938 lira
Uzman Öğretmen – 1/4 – 18 bin 246 lira – 29 bin 538 lira
Emekli maaşı
Memur, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 25 zam verilecek.
Yüzde 25 zamdan 2023 yılından önce ve 2023 Ocak ayında emekli aylığı bağlanmış kişiler yararlanabilecek.
Damga vergisi hariç
Tüm kamu personeline 15 bin 965 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda (8 bin 77 TL) ilave ödeme yapılacak. İlave ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında, personelin aylık veya ücretlere ilişkin tabi olduğu hükümler uygulanacak. Bu ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve sigorta prim kesintisine tabi tutulmayacak.
İlave ödeme, kapsamında bulunanlara sadece kendi unvanı esas alınarak ödenecek ve mali hakları mevzuatı uyarınca en yüksek devlet memuru veya başka bir unvan esas veya emsal alınmak suretiyle belirlenenler bakımından, diğer mevzuat uyarınca mali haklarının belirlenmesine esas ödeme unsurlarının kapsam veya hesabına dahil edilmeyecek.
15 Temmuz’dan itibaren geçerli
Bu ödeme, ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan veya mali ve sosyal hakların tespitinde esas alınan aylık, ücret, zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye ve diğer herhangi bir ödeme unsurunun hesabında dikkate alınmayacak. Maddenin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve uygulamayı yönlendirmeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak, madde 15 Temmuz’dan itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Memurların ve diğer kamu görevlilerinin mali ve sosyal haklarında ocak ayında yüzde 30 oranında yapılan zam ile temmuz ayında yapılacak artışlar ve 2023 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Anlaşma Protokolü kapsamında işçilere ocak ayında yüzde 45, temmuz ayında yüzde 15 oranında artış yapılması nedeniyle ortaya çıkan ödenek ihtiyacının karşılanması için gerekli ödeneği eklemede Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Memur emeklilerinin maaş tablosu
(2023 Ocak) – (2023 Temmuz)
Müsteşar (1/1): 28 bin 729 lira / 7 bin 182,25 lira / 35 bin 911,25 lira
Genel Müdür (1/1): 25 bin 427 lira / 6 bin 368 lira /31 bin 795 lira
Profesör (1/4): 22 bin 680 lira / 5 bin 670 lira / 28 bin 350 lira
Pratisyen Hekim (1/4): 20 bin 725 lira / 5 bin 181, 25 lira / 25 bin 906,25 lira
İkramiyeler 2 bin liraya çıkartıldı
Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlananlara ödenecek aylıklar, emekli ikramiyeleri, bayram ikramiyeleri ve ek ödemeler; bayram ikramiyesinin 2 bin liraya yükseltilmesi; en düşük emekli aylığının 7 bin 500 Türk lirasına çıkarılması, asgari ücret artışının devlet katkısı, işveren prim teşviki ve ödeme gücü olmayanların sağlık prim ödemeleri ile yapılacak ek ödemeler için ihtiyaç duyulan ödeneğin ilgili idare bütçelerine eklemede Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Kaynakların karşılanması
Kanunun yürürlüğe girmesini izleyen ilk iş gününden itibaren Hazine ve Maliye Bakanlığı kaynaklarından karşılanan destekler Merkez Bankası kaynaklarından karşılanacak.
Komisyondan geçen diğer konular:
Türkiye Kahramanmaraş merkezli depremin ardından yaşadığı ağır hasarın boyutlarını azaltmak ve vatandaşların yaşama şartlarını iyileştirmek için geliştirilen kanun teklifinde bulunan diğer konular ile şöyle sıralandı:
Tahrip olan taşınır veya taşınmaz kültür varlıklarının ihyası için kaynak
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında yer alan, deprem, sel, heyelan, çığ, yangın ve benzeri doğal afetler sebebiyle tahrip olan taşınır veya taşınmaz kültür varlıklarının ihyası veya yeniden inşası amacıyla döner sermaye bütçesinden Kültür ve Turizm Bakanı’nın onayıyla genel bütçeye kaynak aktarılabilecek
Afetzedelere bağışlanacak konutların inşası KDV’den muaf
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen teklife göre, genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31 Aralık 2024 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna tutulacak.
Sanayi alanı ilanı
Buna göre, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, afet bölgesi ilan tarihinden itibaren bir yıl süreyle sanayi alanı olabilecek yerler, fay hattına mesafesi, zeminin elverişliliği ve yerleşim merkezine yakınlığı gibi kriterler gözetilerek, alanın durumuna göre ilgili kurumların görüşü alınarak Bakanlıkça tespit edilecek. Tespit edilen yerler Cumhurbaşkanı kararıyla sanayi alanı olarak belirlenecek.
Belirlenen sanayi alanlarında ilgili kurumlarca izinlendirme ve vasıf değişikliği bir hafta içinde yapılacak. Bu işlemlerde Bakanlıktan herhangi bir ücret talep edilmeyecek.
Hazine adına idari yoldan tescili yapılacak
Belirlenen sanayi alanlarında, dava süreci devam edenler ile kesinleşen ancak henüz tapuya tescil edilmemiş olanlar hariç olmak üzere, tespit dışı bırakılan yerlerin Bakanlığın talebine istinaden ilgili kurumların görüşleri alınmaksızın Hazine adına idari yoldan tescili yapılacak.
Sanayi alanlarına denk gelen maden ruhsat sahalarının girişimli kısmı maden ruhsat sahasından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca taksir edilecek. Sanayi alanının ruhsatın tamamını kapsaması halinde ise maden ruhsatı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca iptal edilecek. Tesis edilen taksir veya iptal işlemlerine ilişkin, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hesaplanan yatırım giderleri, taksir veya iptal işleminin tesis edildiği tarihten itibaren 6 ay içinde Bakanlıkça ilgili ruhsat sahibine ödenecek.
Belirlenen sanayi alanlarında kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlardan uygulamaya dahil edilecek olanlar ile özel mülkiyete tabi diğer bütün taşınmazlar için Bakanlıkça ilgisine göre devir veya acele kamulaştırma kararı alınabilecek. Kamulaştırma işlemleri Bakanlıkça yürütülecek.
Sanayi alanlarında iş yerlerinin her türlü inşaatı
Belirlenen sanayi alanlarında altyapı ve üstyapı dahil yeni iş yerlerinin her türlü inşaatını yapmaya veya yaptırmaya, arsa paylarını belirlemeye, cins değişikliği yapmaya, kat irtifakı, kat mülkiyeti kurmaya Bakanlık yetkili olacak. İnşası tamamlanan sanayi iş yerleri Bakanlıkça belirlenen talep sahiplerine borçlandırılarak verilecek.
Malikleri tarafından bölgenin afet bölgesi ilan edilmesine dair kararın yayınından itibaren bir yıl içerisinde talep edilmesi halinde, 6 Şubat’ta meydana gelen depremler nedeniyle yıkılan veya kullanılamayacak kadar hasarlı durumda olan sanayi iş yerlerinin borçlandırılmak suretiyle, yerinde yeniden inşası veya güçlendirilmesi Bakanlıkça yapılabilecek ya da yaptırılabilecek.
Katılma payı ve teknik altyapı bedeli alınmayacak
Yapım işleri ve altyapı ile ilgili her türlü işlemden katılma payı ve teknik altyapı bedeli alınmayacak. Bu alanlarda doğal gaz, elektrik, su, atık su ve arıtma tesisleri ile atık işleme tesisleri, iletişim ve diğer her türlü altyapı yatırımları, üstyapı imalatları tamamlanıncaya kadar ilgili kurum, kuruluş ve ilgili OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler veya dağıtım şirketlerince ilgili mevzuatındaki hükümlere uygun olarak öncelikle tamamlanacak.
Plan, parselasyon, yapı ruhsatı, taşınmaz mülkiyeti veya imar haklarının aktarılması, takas ve trampa işlemleri ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar damga vergisi, resim, harç ve harcamalara katılma paylarından müstesna tutulacak. Bu işlemler nedeniyle ücret, döner sermaye ücreti ve herhangi bir ad altında bedel alınmayacak.
Bakanlıkça kredi ile desteklenebilecek
Genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, afet bölgesi ilan tarihinde yatırım programında olan veya ilan tarihine müteakip bir yıl içerisinde yatırım programına dahil edilen sanayi sitelerinin altyapı ve üstyapı inşasının tamamına kadarı, mimarlık-mühendislik hizmetleri dahil proje tamamlanana kadar Bakanlıkça kredi ile desteklenebilecek.
Askeri öğrencilerin eğitim süreleri
Yabancı devlet harp okullarında okutulan askeri öğrencilerin eğitim sürelerinin, gönderilecek okulun durumuna göre yıl ve dönem bazında belirlenebilmesi, mezun olana kadar değil, belirli sürelerle yabancı devlet harp okullarına öğrenci gönderilebilmesi, yabancı devlet harp okullarında okutulan bir öğrenciye ayrılacak bütçe ile daha fazla öğrencinin kısmi süreli olarak yabancı devlet harp okullarına gönderilebilmesi, ayrıca eğitim süreleri bakımından denk olmayan ve öğrenci gönderilemeyen bazı ülkelerin harp okullarına da askeri öğrenci gönderilebilmesi düzenlendi.
Ayrıca, kısmi süreli okutulacak öğrencilerin Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılmaları halinde devletçe yapılan masraflarının tespit ve tahsiline ilişkin düzenleme yapılması, kısmi süreli okutulacak öğrencilerin nasıplarının ve sınıflandırılmalarının yabancı devlet harp okullarından mezun olacak askeri öğrenciler ile aynı usullere tabi olmasına yönelik de düzenleme yapıldı.
Aile sağlığı çalışanları
Aile sağlığı çalışanları, Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülen ve aile hekiminin de görüşü alınarak kurumlarınca da muvafakatı verilen bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşları personeli arasından seçilecek ve sözleşmeli olarak çalıştırılacak.
Anayasa Mahkemesinin Aile Hekimliği Kanunu’nunda yer alan “sözleşmenin feshini gerektiren nedenler” ibaresini iptal kararı 5 Mayıs’ta yürürlüğe girdi. Bu karar doğrultusunda disiplin cezalarına ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar da teklifle yeniden düzenlendi.
Aile Hekimliği Kanununda yer alan “Ağız ve diş sağlığı hizmetleri” başlığı “Ağız ve diş sağlığı ile yaşlı hizmetleri” şeklinde değiştirildi. Teklifle, ağız ve diş sağlığı ile yaşlı sağlığı hizmetlerinin Sağlık Bakanlığınca belirlenen kriterlere göre planlanması ve hizmetlerin özelliklerine göre ihtiyaç duyulan sağlık meslek mensuplarının çalıştırılmasına yönelik düzenleme yapıldı.
Teklife eklenen geçici madde ile deprem nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler, 31 Aralık 2024 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna tutulacak.
Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilecek. Süreyi bir yıla kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisna ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili olacak.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında yer alan, deprem, sel, heyelan, çığ, yangın ve benzeri doğal afetler sebebiyle tahrip olan taşınır veya taşınmaz kültür varlıklarının ihyası veya yeniden inşası amacıyla döner sermaye bütçesinden Kültür ve Turizm Bakanının onayıyla genel bütçeye kaynak aktarılabilecek.
Konut kiralarında uygulanacak kira bedelini yüzde 25
Buna göre, konut kiralarında uygulanacak kira bedelini yüzde 25 ile sınırlayan düzenleme 1 Temmuz 2024’e kadar uzatılacak. Söz konusu uygulama, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ni geçmemesi koşuluyla geçerli olacak. Bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranının yüzde 25’in altında kalması halinde değişim oranı geçerli olacak. Bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde, bu oranları geçecek şekilde yapılan sözleşmeler fazla miktar yönünden geçersiz sayılacak.
Koronavirüs izninde bulunan hükümlülerden denetimli serbestliği
31 Temmuz itibarıyla koronavirüs izninde bulunan hükümlülerden denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar, tekrar cezaevine dönmeyecek ve kalan sürelerini denetimli serbestlik altında infaz edecek.
31 Temmuz itibarıyla kapalı ceza infaz kurumunda bulunan ve cezasının belirli bir süresini bu kurumlarda geçiren hükümlüler ise iyi halli olmak şartıyla 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılabilecek. Ayrıca, bu hükümlüler cezalarının süresine göre en az 3 ay açık ceza infaz kurumunda kalmak şartıyla 3 yıl daha erken denetimli serbestliğe ayrılabilecek.
Terör ve örgütlü suçlar nedeniyle hükümlü olanlar açık ceza infaz kurumuna erken ayrılma veya denetimli serbestliğe erken ayrılma düzenlemelerinden yararlanamayacak.
Mera ve orman nitelikli taşınmazların da geçici ve ya kesin iskan alanı olarak kullanımına yönelik düzenleme
Teklifle, afetten etkilenen bazı yerleşim yerlerinde fay hattına mesafe, zemin elverişliliği, yerleşim merkezine yakınlık gibi kriterlere sahip, konut yapımına elverişli yeterli alanların bulunamaması nedeniyle depremzedelerin ihtiyaçlarının ivedilikle karşılanması için mera ve orman nitelikli taşınmazların da geçici ve ya kesin iskan alanı olarak kullanımına yönelik düzenleme de yapıldı.
Hasarlı yapıların yerinde yeniden yapımına yönelik iş ve işlemler belirlendi
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen yerlerde, orta hasar ve üzeri hasarlı olarak tespit edilen yapıların yerinde yeniden yapımına yönelik iş ve işlemler belirlendi. Buna göre, yeni bir müteahhitle anlaşma sağlanmasını mümkün hale getirebilmek için uygulama yapılacak parsellerde daha önce imzalanmış olan inşaat yapımına ilişkin sözleşmeler, maliklerin salt çoğunluğunun alacağı karara istinaden ruhsat vermeye yetkili idarece feshedilebilecek.
Yeni yapı yapılmasını sağlamak üzere; yıkılmış olan yapıların bulunduğu parsellerde yıkılmış yapılara ilişkin kat irtifakı veya kat mülkiyeti resen terkin edilerek, malikleri adına payları oranında tescil edilecek. Bu taşınmazların sicilinde bulunan ayni ve şahsi haklar ile temlik hakkını kısıtlayan veya yasaklayan şerhler, hisseler üzerinde devam edecek ve bu hak ve şerhler tapuda yapılacak işlemlere engel teşkil etmeyecek.
Hangi malike hangi bağımsız birimin verileceği konusunda yaşanabilecek problemleri önlemek için maliklere ait taşınmazlar ile inşa edilecek yeni yapıların değeri Sermaye Piyasası Kuruluna kayıtlı olarak faaliyet gösteren lisanslı değerleme kuruluşlarına tespit ettirilecek ve hangi malike hangi bağımsız birimin verileceği bu değerler gözetilerek yapılacak.
Maliklerin hisseleri
Yapılacak yeni uygulamaların ve ilgili idareler/kurum ve kuruluşlar nezdinde, maliklerin tamamının muvafakatiyle yürütülmesi gereken tüm iş ve işlemler hisseleri oranında maliklerin salt çoğunluğu ile alacağı karara istinaden yapılacak. Anlaşma sağlanamayan, vefat etmiş olup mirasçılarına ulaşılamayan, yurt dışında olma, nerede olduğunun bilinememesi gibi sebeplerle kendisine ulaşılamayan maliklerin hisseleri, yapım işi tamamlanıp malikleri adına tescil edilinceye kadar geçici olarak tapuda Hazine adına tescil edilecek.
Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun
Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında yapılan yardımlar da gözetilerek maliklere bir konut ve bir iş yeri için hibe ve talep etmeleri halinde yapım kredisi verilecek. Anlaşma sağlanamadığı veya kendisine ulaşılamadığı için Hazine adına tescil olunan hisselerin yapım maliyetini ise Hazine karşılayacak.
Müteahhitten kaynaklanan sebeplerle, bir yıl içinde yeni yapının yapım işine başlanmamış veya yapım işi belirli bir seviyede durdurulmuş ve en az altı aydır projenin bitirilmesini gerektirecek seviyede ekip ve ekipmanla inşai faaliyete devam edilmiyor ise yapılan sözleşmelerin feshi için hisseleri oranında maliklerin salt çoğunluğu ile karar alınabilecek.
Hak sahipliği işlemlerine e-Devlet yoluyla kolaylık getirildi
Teklifle, Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna geçici madde eklendi. Buna göre, 6 Şubat’ta meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde inşaat kredisi verilmesini ya da bina yaptırılmasını isteyenlerin hak sahipliği başvurusunun yapılacağına dair duyuru, mahallinde mülki idare amirliğince ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı resmi internet sitesinde ilan edilecek.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
Duyuruda, ilan tarihinden itibaren 2 ay içinde mahallinde mülki idare amirliklerine veya Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca belirlenen başvuru merkezlerine yazılı olarak ya da e-Devlet Kapısı üzerinden başvuru yapılabilecek. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı gerektiğinde başvurular için en fazla 1 ay ek süre verebilecek. Başvuru sonuçları, mahallinde mülki idare amirliğince, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı resmi internet sitesinde ve e-Devlet Kapısı üzerinden ilan edilecek. Hak sahibi kabul edilmeyenler, 15 gün içinde mahallinde mülki idare amirliklerine veya Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından belirlenen başvuru merkezlerine yazılı olarak ya da e-Devlet Kapısı üzerinden itiraz edebilecek.
Depremlerde muafiyet
Ayrıca depremlerde binaları zarar görenler için devletin konut kredisi açma ve bina yapma yükümlülükleri ile ilgili yapılacak iş ve işlemlerde olası mağduriyetlerin giderilmesi, afetzedelere eşit ölçüde yardım eli uzatılabilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla bazı kısıtlayıcı hükümlerden muafiyet sağlanacak.
Uluslararası kuruluşlardan sağlanacak dış kredi
Uluslararası kuruluşlardan sağlanacak dış kredi ve hibelerle finanse edilecek projelerin uygulanmasına ilişkin iş ve işlemler her türlü vergi, resim, katılma payı, ücret ve harçtan müstesna tutulacak.
Ulusal ve uluslararası projeler kapsamında Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca ithal edilen veya ettirilen malzemeler, gümrük vergisi ve bu vergi ile birlikte alınan her türlü vergi, resim, harç, fon ve diğer mali mükellefiyetlerden müstesna olacak.
Motorlu Taşıtlar Vergisi
Buna göre, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilerinin azaltılması amacıyla ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere bir defaya mahsus olmak üzere ek Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) uygulanacak.
Düzenlemenin yayınlandığı tarihte kayıt ve tescilli bulunan otomobil, otobüs, kamyon, kamyonet, uçak ve helikopterler dahil tüm taşıtlar ile 31 Aralık 2023 tarihine kadar kayıt ve tescil edilecek olan tüm taşıtlar, ek MTV kapsamında olacak. Ek MTV, 2023 yılı için tahakkuk ettirilen MTV tutarı kadar uygulanacak.
Ek MTV iki eşit taksitte tahakkuk ettirilecek. Ek MTV’nin ilk taksiti, düzenlemenin yayımlandığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecek. Teklifin temmuz ayı içinde kanunlaşması halinde ek MTV’nin ilk taksiti ağustos ayı sonuna kadar ödenecek. Ek MTV’nin ikinci taksitinin ise kasım ayı sonuna kadar ödenmesi gerekecek.
Örnek olarak, 1-3 yaş arası, motor hacmi 1301-1600 santimetreküp olan taşıtının ocak ayındaki birinci taksiti için 1846, temmuz ayındaki ikinci taksiti için 1846 lira ödemesi gereken mükellef, teklifin bu ay kanunlaşması halinde, ağustos ayı sonuna kadar 1846, kasım ayı sonuna kadar yine 1846 lira ek vergi ödeyecek. Örnekte verilen araç üzerinden, 2023 yılında toplamda 3 bin 692 lira ödeyecek olan mükellef, ek MTV ile toplam 7 bin 384 lira ödemiş olacak.
Kanunun yayımı tarihi ile 31 Aralık 2023 tarihleri arasında ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek MTV ise bu taşıtların MTV’si ile birlikte peşin ödenecek.
Ek MTV bir defaya mahsus uygulanacak ve genel bütçe geliri olarak kaydedilecek.
Mücbir sebep hali
Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca Vergi Usul Kanunu kapsamında “mücbir sebep hali” ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek MTV’den müstesna olacak.
Plastik poşetler
Plastik poşetlerin de yer verildiği listedeki ürünler için uygulanan geri kazanım katılım payı tutarını iki katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Taşınmazların satışı suretiyle devri
Kurumların aktifinde en az 2 tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerinde KDV istisnası uygulaması devam edecek.
Net borç kullanım tutarı 3 katı olarak uygulanacak
Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a eklenen geçici maddeyle, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomik ve sosyal etkilerinin azaltılması nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacının karşılanması ve Hazine nakit rezervinin güçlü seviyede tutulabilmesi için belirlenen net borç kullanımı tutarı, 2023 yılı için Hazine ve Maliye Bakanı ile Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım tutarının 3 katı olarak uygulanacak.
Teklifle, Cumhurbaşkanının akaryakıt, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün mamullerinin ÖTV oranlarını artırma veya indirme konusundaki yetkisinde de değişikliğe gidiliyor.
Akaryakıtla ilgili listede yer alan maktu vergi tutarları
Akaryakıtla ilgili listede yer alan maktu vergi tutarları veya Cumhurbaşkanınca bunlara ilişkin belirlenen en son maktu vergi tutarları, ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son 6 ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacak. Bu hesaplama sonucunda ortaya çıkan vergi tutarlarında virgülden sonraki dört hane dikkate alınacak. Cumhurbaşkanı, uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye veya belirleyeceği mallar ve aylar itibarıyla yeniden belirlenmiş sayılan tutarların uygulanmamasına karar vermeye yetkili olacak.
İşverene destek
İşverenlerin iş gücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumalarını ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2023 haziran dönemi sonuna kadar her yıl verilen asgari ücret desteğinin süresi uzatılıyor. Buna göre 2023 yılı temmuz ila aralık aylarında da istihdamı desteklemek için iş gücü maliyetlerini azaltmak üzere işverenlere, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66, aylık 500 lira asgari ücret desteği sağlanacak.
Düzenleme, 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayını tarihinde yürürlüğe girecek.
Kurumlar vergisinde artış
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle; kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisna ile taşınmaz satışlarından elde edilen kazançlara tanınan istisna kaldırılıyor.
Düzenleme, iktisap edilen yatırım fonu katılma payları için uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Teklifle kurum kazancı üzerinden alınan yüzde 20 oranındaki kurumlar vergisi yüzde 25’e çıkarılacak.
Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için alınan yüzde 25 oranındaki kurumlar vergisi ise yüzde 30’a çıkarılacak.
Kanun teklifiyle ihracatın teşvik edilmesi amacıyla ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanan kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli olarak uygulanacak.
Düzenleme 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan karın yüzde 50’si olan istisna oranı, yüzde 25’e indirilecek.
Koronavirüs cezaları
Koronavirüs salgını hastalığının Türkiye’de yayılmasını önlemek amacıyla kanunlar kapsamında verilen ve 9 Kasım 2022 tarihinden önce tahsil edilen idari para cezaları iade edilecek.