Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu ( BDDK),mayıs ayından itibaren uygulanan ve birkaç kez değiştirilen aktif rasyo uygulamasını 31 Aralık 2020 itibarıyla sonlandırmaya karar verdi. Peki aktif rasyo nedir? Aktif rasyo düzenlemesinin ardından bankaların mevduat faizleri yükselecek mi?
BDDK’dan yapılan açıklama şöyle:5411 sayılı Bankacılık Kanununun (Kanun) 93 üncü maddesi ile 43 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, COVID-19 salgını nedeniyle küresel piyasalardaki belirsizliklerin ve risklerin yüksek olduğu bir dönemde, pandemi sürecinin ekonomimize, piyasaya, üretime ve istihdama olumsuz etkisini mümkün olan en az seviyeye indirmek ve bankaların ellerinde bulundurduğu kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla 18.04.2020 tarihli ve 9000 sayılı, 30.04.2020 tarihli ve 9003 sayılı Kurul Kararları ile 01.05.2020 tarihinden itibaren bankalarca uygulanmasına karar verilen ve 29.05.2020 tarihli ve 9042 sayılı, 10.08.2020 tarihli ve 9125 sayılı, 28.09.2020 tarihli ve 9170 sayılı ve 26.10.2020 tarihli ve 9238 sayılı Kurul Kararları ile revize edilen Aktif Rasyosu (AR) düzenlemesinin normalleşme adımları çerçevesinde tekrar değerlendirilmesi sonucunda, AR hesaplanmasına son verilmesine ve buna ilişkin yukarıda yer verilen tüm Kurul Kararlarının 31.12.2020 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmasına karar verilmiştir.
AKTİF RASYO NEDİR?
Aktif Rasyosu (AR) ismi verilen bir denkleme göre bankaların belli oranlarda kredi vermesi, menkul kıymet alması veya TCMB ile swap (takas) yapmaları isteniyor. Bankalar, topladıkları mevduat ile bu kaynağı değerlendirdikleri krediler, menkul kıymetler ve swap işlemleri arasında bu formüle göre bir denge kurmak zorundalar. BDDK, pandemi döneminde bankacılık sektörünün yatırımları ve tüketicileri desteklemelerini teşvik etmek amacıyla uygulamaya aldığı Aktif Rasyosu’nu kaldırmaya karar verdi. Ekonomide yeni dönem açıklamaları sonrası normalleşme ve sadeleşme adımları BDDK’nın pandemi döneminde uygulamaya başladığı Aktif Rasyosu’nun kaldırılması ile devam ediyor.
Aktif Rasyosu, BDDK tarafından bankaların mevduat ve kredi başta olmak üzere verilerinden hesaplanarak, kredi vermeyi teşvik eden, mevduat toplamasına karşın kredi verme konusunda isteksiz davrananları da cezalandırma amacını taşıyordu. Salgın için alınan tedbirler nedeniyle krediye ihtiyacı yüksek olan reel sektörü desteklemek için bankaları AR ile yönlendiren BDDK, ekonomik aktivitedeki normalleşmenin de desteği ile artık bu uygulamasınn işlevini tamamladığını bildirdi.
BDDK’NIN AKTİF RASYO KARARININ ARDINDAN MEVDUAT FAİZLERİNDE ARTIŞ OLACAK MI?
Dünyayı kasıp kavuran yeni tip koronavirüs küresel ekonomiyi etkilerken Türkiye’nin güçlü duruşu ve piyasa hareketleri son haftalarda mevduat faizinin yüzde 15’lere çıkmasını sağlamıştı. Ekonomistler BDDK’nın aktif rasyosu düzenlemesini iptal etmesiyle birlikte bankaların harekete geçeceğini söyledi. Söz konusu düzenlemenin ardından bankaların mevduat toplama çalışmalarına gireceği bu yüzden de mevduat faizlerinin yukarı yönlü hareket edeceği tahmin ediliyor.